Kerk-zijn in en na corona… Hoe ziet dat eruit? Geloven doe je samen maar de vanzelfsprekendheid om de kerkdiensten te bezoeken verviel tijdens corona. Misschien vond je dat wel prettig: veel verplichtingen vielen weg en je kon rustig vanuit de huiskamer met een bak koffie de diensten volgen op een moment dat het jou uitkwam. En misschien stemde je af op andere diensten.
Ongemerkt kwamen er misschien wel vragen naar boven: Heb ik de kerk eigenlijk wel nodig voor mijn geloof? Wat betekent verbondenheid in een tijd van afstand? De een verlaat stilletjes de achterdeur en een ander gaat er juist fanatiek weer tegenaan. Het voelt soms als twee stappen vooruit en weer een achteruit.
Daar komt bij dat in de afgelopen jaren diverse gemeenteleden zich hebben, anderen zijn anderen verhuisd. Misschien ben je juist nieuw binnengekomen of heb je je als geïnteresseerde in deze periode aan de gemeente verbonden. Hoe dan ook: het stof dwarrelt neer en je kijkt elkaar aan: waar staan we? Wat hebben we verloren? Wat heb ik gemist? Hoe kijken we vooruit? En hoe gaan we bouwen?
Nu ben ik enthousiast geworden over de kerkvernieuwingsbeweging Kerk 2030 en wat zij op poten zet. In deze brochure, in gesprekspunten en bij de invulling van de deelvelden, maak ik dankbaar gebruik van materiaal dat zij leveren (kijk maar eens op www.kerk2030.nl).
Dit initiatief wordt gedreven door een verlangen naar een bloeiende kerk. Kerk 2030 signaleert dat er veel teleurstelling is in de kerk, soms verdriet of gelatenheid. Tegelijkertijd is er streven naar eigentijds kerk zijn wat zomaar kan leiden tot oppervlakkigheid. Kerk 2030 zoekt naar een geestelijke verdieping in de kerk. Naar bezieling die generaties aan elkaar verbindt. Naar rust en zekerheid in verbinding met Jezus Christus, de opgestane Heer. Naar een kerk met relevantie. Want: “Het is geen kunst te somberen over de kerk, het is wel een kunst samen gelovig te bouwen aan de kerk en nieuwe wegen te zoeken.”
In onze samenleving wordt geloof vooral als iets persoonlijks gezien. En misschien heeft dat ook wel jouw kijk op de kerk beïnvloed. Geloof mag dan altijd iets persoonlijks zijn, het is nooit iets individueels. God verbindt mensen aan elkaar. Hij zich verbond aan een volk – Israël. Jezus verzamelde 12 leerlingen om zich heen, en daaromheen een schare volgelingen. Toen zijn volgelingen de wereld in gingen werden overal gemeentes gevormd. Gelovigen vormen samen één lichaam, het lichaam van Christus (o.a. Kol. 2: 19, 1 Kor. 12-20). “Want waar twee of drie mensen in mijn naam samen zijn, ben ik in hun midden.” (Mat. 18:20). De christelijke gemeente is de plek waar God op aarde wil wonen (Ef 2: 20-22).
Misschien benaderen we de kerk wel eens als de plek waar je vooral iets moet halen: stimulans, bemoediging, een fijn gevoel. Maar dan kijk je al snel functioneel naar de kerk: het moet iets opleveren. Maar de kerk is in de eerste plaats een gemeenschap waar je een plek hebt gekregen. Het begin van Gods nieuwe wereld, zijn koninkrijk. In de kerk worden grenzen doorbroken van etniciteit, sociale status en sekse (Gal. 3: 28, Kol. 3: 18-25).
De kerk is dan vervolgens ook de oefenplaats om je trainen in het nieuwe leven. Waar anders leer je te danken, loven en delen, te bidden, te vergeven, geduld te oefenen, etc. in deze gemeenschap van verschillende mensen.
In de kerk belijden we: “Ik geloof een heilige, katholieke en apostolische kerk.” Opvallend is dat we niet geloven in de kerk. Dat betekent dat je je vertrouwen niet stelt in de kerk, maar in Jezus Christus, de Heer van de kerk.
Binnen Kerk 2030 wordt veel aandacht gegeven aan verschillende praktijken van kerk-zijn. Zonder het onderhouden van deze praktijken ben je als kerk en als gelovige kwetsbaar voor de secularisatie. Kerk 2030 onderscheidt 6 praktijken.
Dit zijn geen nieuwe praktijken, maar deze zes horen bij het kerk-zijn door de eeuwen heen. De eerste drie velden gaan over de dienst aan God en versterking van ons geloof, de laatste drie velden gaan over de dienst aan elkaar en de wereld.
We zitten als kerk niet vast aan oude structuren en vormen, maar moeten deze praktijken steeds opnieuw vormgeven en inoefenen om zo vitaal kerk te zijn. Een kerk die inspireert, waar mensen graag bij willen horen en die leeft vanuit haar middelpunt: Christus de opgestane Heer.
Christenen gaan naar de kerk in de verwachting dat hun geloof daar gevoed wordt en dat ze God ontmoeten. Een terecht verlangen. De kerk ademt in als ze de redding in Jezus Christus ontvangt en viert. Zo groeit ons geloof en vult God met zijn Geest ons hart. We mogen onszelf en elkaar met andere ogen bekijken: als geredde en door God geliefde mensen.
Maar de kerk mag ook uitademen. Het geloof blijft niet opgesloten in het binnenste van de gelovige of de kerk. We ademen uit door elkaar en de samenleving te dienen. Zo is de kerk hoop voor de wereld. Als je de ervaring hebt dat je geloof droog komt te staan, zoek de gemeenschap om het geloof aan te wakkeren. Geloven doe je samen!
Soms word je gevraagd feedback te geven. Hoe doe je dat op een opbouwende manier? Vaak wordt geadviseerd de zogenaamde sandwichmethode te gebruiken: benoem eerst iets positiefs en eindig ook met een opbouwende opmerking. Jezus lijkt iets vergelijkbaars te doen in Openbaring 2. Jezus wandelt tussen de kandelaren – de gemeenten. Hij rent niet… Hij loopt. Jezus bekijkt de gemeenten met gerichte en intense aandacht. En hij geeft feedback. Jezus zelf benoemt dat hem de inzet en het doorzettingsvermogen van de gemeente is opgevallen. Wat is jouw kijk op de Levend Water Kerk? En welke dingen zou Jezus prijzen als hij onze gemeente observeert.
Maar dan komt er ook een ernstig verwijt: jullie hebben je ‘eerste liefde’ losgelaten. (Op. 2:4). Het gaat dan niet om de eerste verliefdheid, maar om die eerste diepe liefde. Dat je alles wilt doen voor de ander (Jer. 2: 2). In een gezonde relatie kan de eerste verliefdheid verdwijnen, maar blijft de ander wel de eerste en enige in je leven. Schijnbaar kan ondanks alle inzet en doorzettingsvermogen, die eerste liefde toch verdwenen zijn. Jezus doet een wake-up call, en die is niet gericht aan individuele gelovigen, maar aan heel de gemeente. Hoe ga je met de feedback om: trek je het je aan, of sluit je af. Dat laatste is niet zonder risico. Het kan het einde betekenen van de gemeente.
De gemeente is geroepen om licht te zijn (o.a. Mc. 4: 21 en Op. 11: 3-4). Maar het vuur van de kandelaar blijft alleen branden als God ons door zijn vuur aanraakt. En dan is het soms goed te erkennen dat je van grote hoogte gevallen bent. Maar tegelijk mag je dan met vallen en opstaan leven uit Gods genade die genade uitleven. Jezus roept ons op terug te gaan naar de eerste werken. Niet zozeer naar een gevoel van liefde, maar naar liefde die zoekt hoe we God kunnen plezieren. En hoe we dat handen en voeten geven. Hopelijk ontdekken we (opnieuw) dat we elkaar daarbij nodig hebben. Geloven doe je samen! Op naar de Kerk van 2030.
Wil je aan de slag met bovenstaande? Dominee Zweitse van Hijum heeft speciaal daarvoor een Hand-Out gemaakt waarin je de bovenstaande tekst én een verwerking kunt vinden. In deze verwerking staan vragen die je kunt gebruiken om meer met de tekst te doen. Download de Hand-Out door hier te klikken.
Ben je nieuw op onze website? Je kunt direct in contact met ons komen door hier te klikken en ons contactformulier in te vullen. Heb je naar aanleiding van deze blog een vraag voor Dominee Zweitse van Hijum? Dan kun je contact met hem opnemen via predikant@levendwateralmere.nl.
